Lee Gyong-pil, được đặt tên là Kimchi 5, sinh ra trên một con tàu chở hàng
Gần 70 năm trước, một con tàu chở hàng của Mỹ đã cứu 14.000 người tỵ nạn trên một con tàu đến từ một cảng Bắc Hàn.
Đây là câu chuyện về hành trình đó, và về một số người trên tàu.
Đó là Giáng sinh năm 1950, và đó không phải là một ca sinh thường.
Người
mẹ là một trong 14.000 người di cư Bắc Hàn chen chúc trên một con tàu
chở hàng của Mỹ, chạy khỏi những họng súng tiến công của quân đội Trung
Quốc.
Trên tàu chỉ vừa đủ chỗ để đứng - và không có nhiều phương tiện y tế.
"Bà
đỡ đã phải dùng răng để cứt dây rốn của tôi," ông Lee Gyong-pil hồi
tưởng lại với tôi về khoảng thời gian từ 69 năm trước. "Mọi người nói
việc tôi không chết và được sinh ra là điều kỳ diệu của Giáng sinh," ông
nói với tôi.
Ông Lee là đứa trẻ thứ năm sinh ra trên con tàu SS
Meredith Victory mùa đông năm đó, trong những ngày đen tối nhất của cuộc
chiến tranh Triều Tiên.
Hành trình ba ngày của tàu Meredith
Victory đã cứu hàng ngàn cuộc đời, bao gồm cha mẹ của Tổng thống Hàn
Quốc hiện thời, ông Moon Jae-in.
Nhờ thế mà con tàu có một biệt danh - Con tàu của Điều kỳ diệu.
Cuộc di tản
Tháng 12/1950,
khoảng 100.000 lính Liên Hiệp Quốc bị mắc kẹt ở cảng Hungnam của Bắc
Hàn. Họ đã bị quân đội Trung Quốc áp đảo trong trận chiến được gọi là
Cuộc chiến của Chosin, và đã may mắn thoát khỏi vùng núi và sống sót.
Họ đối mặt với một đội quân đông gần gấp 4 lần lực lượng của họ.
Và
giờ, họ chỉ có một con đường để thoát ra an toàn. Nhưng họ có rất ít
thời gian để làm điều đó: Quân Trung Quốc đang ở rất gần.
Nhưng
những người lính không đơn độc. Hàng ngàn người di tản Bắc Hàn cũng đã
chạy tới bãi biển lạnh cóng. Nhiều người đã đi bộ nhiều dặm trên tuyết
dày cùng với những đứa trẻ, với hi vọng được cứu.
Họ lạnh cóng, kiệt sức và tuyệt vọng.
Khoảng
100 tàu Mỹ, bao gồm SS Meredith Victory, đã cập cảng Hungnam để nhận
quân, đồ tiếp tế, đạn dược, và đưa chúng tới các cảng ở Busan và đảo
Geoje của Nam Hàn.
Cứu người di cư chưa từng là một phần trong kế hoạch của những con tàu này.
Người di cư tập trung ở Hungnam tháng 12/1950
Đại tá Edward Forney của Thủy quân lục chiến Mỹ, cùng nhiều người
khác, đã cố gắng để biến điều này thành một phần sứ mệnh của con tàu.
Cháu trai ông, Ned, đang sống ở Seoul.
"Nếu bạn muốn thắng một
cuộc chiến - công việc của bạn không phải là cứu người dân," Ned, một
cựu binh, nói với tôi. "Đó là điều tốt để làm. Nhưng quân đội phải là ưu
tiên."
"Bằng cách nào đó việc này đã xảy ra," ông giải thích.
"Những người lính ở Hungnam đã làm điều mà tôi muốn nói là đúng đắn, vì
những lý do đúng đắn, trong một tình huống rất khó khăn."
Phải mất
vài ngày để đưa tất cả mọi người lên tàu. Những người tị nạn rúc vào
nhau trên bờ biển, chờ đợi và hy vọng đến lượt của họ.
Trong số đó có Han Bo-bae lúc đó 17 tuổi, cùng với mẹ.
"Đó
là một tình huống giữa sống và chết," bà nói. "Chúng tôi đã không nghĩ
về bất cứ điều gì hơn là việc chúng tôi cần lên tàu hoặc chúng tôi sẽ
chết.
"Chúng tôi không biết nó sẽ đi tới đâu, nhưng điều đó không
thành vấn đề. Chúng tôi chỉ biết rằng chúng tôi có thể sống sót nếu lên
được tàu."
Nhưng rời bỏ quê hương, với bà, là việc khó khăn.
"Nhìn lại bờ biển đang xa dần, trái tim non trẻ của tôi đau buồn. Tôi đang rời xa quê hương, tôi nghĩ."
Điều kiện trên các con tàu rất khó khăn. Những người tỵ nạn bị nhét giữa các xe cộ, thùng đạn và hàng hóa.
Không
có nước hay thực phẩm. Con tàu lớn nhất, SS Meredith Victory, được
thiết kế để mang nhiều nhất là 60 người. Nay nó mang theo 14.000 người,
cùng với hàng hóa.
Con tàu, vốn để chở hàng, nay tràn ngập người tỵ nạn
Han Bo-bae ở trên boong một con tàu nhỏ. Mẹ bà đã cố gắng mang theo một cái chăn, nhưng những thứ khác thì rất ít ỏi.
"Mẹ tôi, em gái út và tôi rúc vào nhau. Có rất nhiều người trên tàu. Chúng tôi đều kẹt cứng.
"Những con sóng tạt vào người tôi, và mẹ tôi lo rằng chúng tôi sẽ chết đuối và trở thành các linh hồn dạt trôi trên biển."
Không
ai chết trên các con tàu này. Toàn bộ 200.000 người đã tới được Nam Hàn
trên hành trình giông bão - khoảng một nửa trong số họ là người tỵ nạn,
nửa còn lại là binh lính.
Họ đã tới đất liền, sống sót.
Đó là cuộc di tản quân sự của thường dân lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ trong điều kiện chiến tranh.
Và, khi tàu SS Meredith Victory cập cảng Geoje, có thêm năm cuộc đời mới trên tàu.
Hàng ngàn người xếp hàng chờ lên tàu
Những thủy thủ Mỹ đã không biết bất cứ cái tên Hàn Quốc nào, do đó họ gọi các bé sơ sinh là Kimchi.
Ông Lee là Kimchi 5.
"Ban
đầu tôi không thực sự thích cái tên này, Bởi vì tôi có tên riêng của
tôi. Nhưng khi tôi nghĩ về nó thấu đáo hơn, tôi không thấy phiền về cái
tên này và tôi cám ơn người đã đặt cái tên đó cho tôi."
Ông Lee
vẫn còn sống trên đảo Geoje, nơi tàu Meredith Victory cập cảng gần 70
năm trước. Ông đã trở thành cựu binh và vẫn còn một tấm thiếp có tên
Kimchi 5 trên đó.
Ông giúp lưu giữ câu chuyện về cuộc di cư từ
Hungnam, và đã gặp một số cựu thủy thủ tàu Meredith Victory - bao gồm
những người đã giúp mẹ ông sinh nở.
Ông hi vọng một ngày nào đó sẽ xây dựng một đài tưởng niệm những con tàu ở cảng Geoje.
Lee Gyong-pil, hay còn gọi Kimchi 5, hiện tại
Cuộc chia lìa
Không ai biết điều gì đã xảy ra với Kimchi 2, 3 và 4.
Nhưng
cha mẹ của Kim chi 1 - đứa trẻ ra đời đầu tiên trên tàu - hay còn được
gọi là Sohn Yang-young, đã có một quyến định đau lòng ở Hungnam, điều sẽ
ám ảnh họ cả đời.
Hầu hết những người tỵ nạn đều nghĩ rằng họ sẽ
chỉ đi vài ngày - có lẽ vài tuần là tối đa. Kế hoạch của họ luôn luôn là
quay về. Nhưng không ai thực hiện được điều đó.
Cha mẹ của Sohn
Yang-young có hai người con nữa vào thời điểm đó. Taeyoung, 9 tuổi, và
Youngok, 5 tuổi. Trời lạnh cắt da cắt thịt. Bến cảng hỗn loạn.
Cha
của ông Sohn nhìn người vợ mang bầu và biết rằng bà phải lên tàu. Ông
đã quyết định bỏ lại hai con ở nhà với bác và hứa rằng ông sẽ sớm quay
lại Bắc Hàn.
Nhưng họ không bao giờ nhìn thấy nhau lần nữa. Thậm
chí, khi cuộc chiến chấm dứt và một hiệp định đình chiến được ký kết,
bán đảo vẫn bị chia cắt. Hai miền Triều Tiên trên danh nghĩa vẫn còn
chiến tranh.
Trong suốt hàng năm trời, mẹ ông Sohn đã vật nài
chồng quay về với các con của họ, nhưng bà biết rằng, bà đang muốn một
điều không thể.
Mỗi buổi sáng bà đều lấy một bát nước và gạo, và cầu nguyện trước chúng như một vật lễ, cho các con của bà ở Bắc Hàn.
"Tôi là bằng chứng sống về nỗi đau mà một gia đình ly tán phải mang theo," ông Sohn nói.
"Gia
đình tôi đã tan đàn xẻ nghé. Bây giờ tôi đã có con và cháu. Và mỗi ngày
từ nơi làm trở về nhà tôi đều kiểm tra xem con cháu mình có ổn không.
"Tôi
vẫn không thể hiểu được một đứa trẻ may mắn đến thế nào khi được ở với
cha mẹ - trong khi những đứa trẻ khác cùng chui ra từ một bào thai lại
bị ly biệt với cha mẹ mình và trải qua vô vàn khó khăn.
"Họ hẳn đã phải chờ đợi trong hi vọng, rằng cha mẹ họ sẽ trở về."
Ông
Sohn đã nộp đơn cho Tổ chức Chữ thập đỏ Quốc tế để gặp lại anh chị của
mình như một phần trong các cuộc gặp gỡ hiếm hoi của các gia đình ly
tán, do phía Hàn Quốc cho phép.
Ông không thể cố không khóc khi
ông kể với chúng tôi rằng, ông hi vọng bán đảo Triều Tiên sẽ thống nhất
và ông có thể gặp lại các anh chị của mình.
"Chừng nào họ còn sống, tôi sẽ tìm họ," ông nói.
Ông
chỉ cho chúng tôi một bức ảnh ông khi còn là một đứa nhỏ, với một tấm
bảng có dòng chữ viết tay đính kèm. "Hãy giữ bức ảnh này thật tốt cho
tới khi con gặp lại anh cả Taeyoung," dòng nhắn nhủ do cha ông viết.
Sohn Yang-young/Kimchi 1
Người ta cho rằng, có khoảng một triệu người là con cháu của những
người tỵ nạn năm xưa từ Hungnam hiện đang sống ở Nam Hàn và khắp thế
giới.
Đây là một câu chuyện về sự sinh tồn. Nhưng có một nỗi buồn sâu thẳm đối với những người bị bỏ lại phía sau.
Khi những người lính Mỹ lên tàu rời Hungnam lần cuối vào đêm Giáng sinh, Đô đốc James Doyle nhìn qua ống nhòm.
"Ông
ấy thấy còn nhiều người tỵ nạn trên bờ khi các tàu Mỹ đã thực hiện xong
cuộc giải cứu," Ned Forney, người đang viết một cuốn sách để lưu lại ký
ức về cuộc di tản.
Nhưng phía Mỹ nói, họ không còn lựa chọn nào
khác. Họ đã cho nổ tung bến cảng để bảo đảm rằng quân Trung Quốc không
lấy những nhu yếu phẩm hoặc đạn dược còn lại.
Han Bo-bae nhìn từ boong tàu của bà và mô tả rằng, bến cảng trông như "một biển lửa".
Không lâu sau khi bến cảng bị nổ tung, quân đội Trung Quốc đã tràn vào thị trấn.
"Vẫn còn nhiều người chờ ở bến cảng. Rất nhiều người không thể lên được tàu," bà nói với chúng tôi.
"Vẫn
còn nhiều người chờ đợi nhưng họ đã phải bỏ mạng. Điều đó khiến tôi tan
nát, pháo binh, bom. Chiến tranh không nên xảy ra. Chiến tranh không
nên xảy ra."
Vụ nổ ở bờ biển Hungnam
Ông Sohn vẫn hi vọng gia đình họ vẫn còn sống. Cuối cùng thì, chính
ông là người bước ra từ Con tàu Thần kỳ. Giờ đây, ông mong ước điều kỳ
diệu ấy xảy ra một lần nữa, và ông có thông điệp này gửi tới anh chị
mình.
"Cha mẹ chúng ta từng nhớ tới anh chị mỗi ngày khi họ còn
sống. Dù bây giờ họ đang ở trên thiên đàng, tôi tin rằng họ vẫn dõi theo
anh chị.
"Tôi hi vọng giấc mơ của chúng ta sẽ thành hiện thực trong tương lai gần. Tôi thực sự hi vọng điều đó."